نجوم وفضا

سیارک‌ها بازمانده‌های نخستین مراحل شکل‌گیری منظومه شمسی هستند که در فضای منظومه سرگردانند. در این‌جا نمای میکروسکوپی مواد معدنی تشکیل‌دهنده یکی از این سیارک‌ها را که در قطب جنوب یافت شده، می‌بینید.

این نمونه که جزود سیارک‌های HED (سرنام هواردیت، یوکریت و دایوگنیت) دسته‌بندی شده، به‌نظر می‌رسد از سیارک وستا (که پس از نام‌گذاری سرس به عنوان سیاره کوتوله، بزرگ‌ترین سیارک منظومه شمسی لقب گرفته است) منشأ گرفته باشد. ساختار مواد معدنی که در این‌جا می‌بینید، همان الگویی است که از تبلور ماگمای مذاب بدست می‌آید.
هم‌اکنون فضاپیمای داون در حال گردش به‌دور سیارک وستا است و کارشناسان ناسا امیدوارند با مقایسه اطلاعات ارسالی از این سیارک و نتایج بدست‌آمده از بررسی سیارک‌های HED به دستاوردهای بهتری در مورد چگونگی تشکیل سیارک‌ها دست یابند. تخمین زده می‌شود بیش از 1 میلیون سیارک بزرگ‌تر از 1 کیلومتر در سراسر منظومه شمسی پراکنده باشد که بیشتر آنها در کمربند اصلی سیارک‌ها، جایی بین مدار سیارات مریخ و مشتری که حدود 2.4 تا 3.2 برابر شعاع مداری زمین از خورشید فاصله دارد، به‌دور ستاره منظومه شمسی دوران کنند. علی‌رغم تعداد بسیار زیاد این اجرام، اگر همه آن‌ها را روی هم جمع کنیم، کمتر از 1 درصد زمین سنگینی خواهند داشت.

ناسا اعلام کرد که فضاپیمای «کاسینی» در صدد است در نزدیکترین فاصله با قمر زحل موسوم به «دیان» قرار گیرد و همچنین «تیتان» - دیگر قمر زحل - را به دقت مورد بررسی قرار دهد.

فضاپیمای «کاسینی»، دوازدهم دسامبر در فاصله 61 مایلی «دیان» قرار می‌گیرد تا نوسانات جاذبه قمر را اندازه بگیرد و نگاهی به گرمای متساعد شده از شکستگی سطح قمر داشته باشد تا فهم پژوهشگران از ساختار داخلی این قمر را افزایش دهد.

«کاسینی» در صدد کشف این موضوع است که آیا «دیان» مانند «ریا»، دیگر قمر زحل، دارای اتمسفر رقیق است، یا خیر.

بعد از این ماموریت، «کاسینی» خود را به فاصله دو هزار و 200 مایلی سطح «تیتان» می‌رساند تا به چگونگی تغییر فصل از بهار به تابستان و تاثیر آن بر الگوهای بادی در اتمسفر «تیتان» اشراف پیدا کند.

دانشمندان در حال مطالعه بزرگترین برخورددهنده جهان به داده‌های جدیدی دست یافته‌اند که با اطمینان بیشتری به نمایش محل شناسایی ابرذره «بوزون هیگز» پرداخته است.

فیزیکدانان مرکز سرن در ژنو اخیرا از مجموعه‌ای از داده‌های جدید خبر داده‌اند که به جست‌وجو برای ذره فرضیه‌ای «بوزون هیگز» - که وجود آن در فرضیه اصلی فیزیک ذره در تشریح مهبانگ مطرح شده است -‌ کمک خواهد کرد.

ادامه مطلب...

بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان کار رصد خود را آغاز کرد.

 بخش اصلی تلسکوپ رادیواسترون که یک دیش رادیویی 10 متری بر روی فضاپیمای اسپکتر-ار(Spectr-R)است، در ماه ژوئیه به یک مدار دوکی‌شکل پرتاب شد که بین 10 هزار و بیش از 300 هزار کیلومتر از زمین گسترده شده است.

این تلسکوپ با هماهنگی رصدها با تلسکوپ‌های رادیویی در زمین از طریق شیوه تداخل‌سنجی می‌تواند رصدهایی را با وضوح بسیار بالا از فاصله گسترده میان دو دیش دور از هم به دست بیاورد.

زمانی که فضاپیمای اسپکتر-ار در دورترین فاصله خود از زمین قرار دارد، این سیستم مانند یک تلسکوپ عظیم با عرض 30 برابر زمین عمل کرده و از وضوح تصویری 10 هزار برابر بیشتر از تلسکوپ فضایی هابل برخوردار است.

اسپکتر-ار در اولین رصد خود در 15 نوامبر در حدود 100 کیلومتری بالای زمین قرار داشت. این تلسکوپ فضایی با سه آنتن 32 متری در شبکه کوازار روسیه،‌ یک آنتن 70 متری در اوپاتوریای اوکراین و تلسکوپ 100 متری افلسبرگ در آلمان برای رصد کهکشان دور و درخشان 0212+735 ارتباط برقرار کرده بود.

رادیوآسترون در ماموریت پنج ساله خود به مشاهده دقیق اجسام آسمانی مانند سیاه‌چاله‌ها در مرکز کهکشان مسیه 87، منظومه‌های سیاره‌ای نوپا و ستاره‌های نوترونی خواهد پرداخت.

این تلسکوپ به شناسایی امواج رادیویی ساطع شده از میزرهای آب و ‌ابرهای مولکولهای آب در دیسک‌های کهکشانی خواهد پرداخت که به اندازه‌گیری فاصله این کهکشانها از زمین کمک خواهد کرد. این کار همچنین به بررسی انبساط جهان و انرژی تاریک نیز کمک می‌کند.

تیم بین‌المللی از دانشمندان موفق به شناسایی بزرگترین و سریعترین ستاره ثبت شده تاکنون شده‌اند که با سرعت 600 کیلومتر در ثانیه در خط استوای خود به دور محورش می‌چرخد.

به گفته دانشمندان این سرعت چرخش به قدری زیاد است که این ستاره به دلیل نیروهای گریز از مرکز نزدیک به انفجار است.

این یافته‌ها توسط اخترفیزیکدانان آمریکایی از رصدخانه‌ای در شیلی انجام شده که در آن یک پژوهش برای شناسایی سنگینترین و درخشانترین ستارگان در سحابی رطیل در حال انجام است.

سحابی رطیل، محدوده‌ای از یک منطقه شکل‌گیری ستارگان در کهکشان ابر ماژلانی بزرگ در فاصله 160 هزار سال نوری از زمین است.

این ستاره که VFTS 102 نام دارد، بسیار داغ و درخشان بوده و 100 هزار برابر درخشنده‌تر از خورشید است.

به گفته این تیم تحقیقاتی، این ستاره از گذشته‌ای خشن برخوردار بوده و از سیستم دو ستاره‌یی در پی انفجار ستاره دیگر به فضا پرتاب شده است.

این رصدها در تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوب اروپا در شیلی انجام شده است.

به گفته دانشمندان، ستاره‌ها در پی یک رقص کیهانی با ستاره‌ای دیگر و در فاصله بسیار نزدیک که منجر به خالی کردن گاز توسط نیروی گرانش از سطح آن می‌شود، به این چرخش سریع می‌رسند. این گاز بر روی ستاره دیگر فرود آمده و جرم و سرعت آنرا افزایش می‌دهد.

این ستاره نه تنها به دلیل سرعت بالای آن، بلکه به دلیل دور شدن آن از ستارگان دیگر با سرعتی در حدود 30 کیلومتر در ثانیه، غیرمعمول به شمار می‌رود.

این ستاره در نزدیکی یک تپ‌اختر و باقیمانده یک ابرنواختر قرار گرفته که شبیه به یک سیاره قرمز دیده می‌شود.

دانشمندان ناسا کشف جدید کاوشگر مریخ نورد "فرصت" را در اجلاس اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا در سانفرانسیسکو اعلام کردند. مریخ نورد ناسا این آثار را در گودال اندیور شناسایی کرده است.

این کاوشگر که از آوریل 2004 در مریخ است تاکنون با طی 34.5 کیلومتر رکورد بیشترین حضور و بیشترین مسافت پیموده در مریخ را به ثبت رسانده است.

مریخ نورد "فرصت" این رگه گچ را که به طول 40 تا 50 سانتیمتر و عرض 1 تا 2 سانتیمتر است، مورد مطالعه قرار داده است.

ادامه مطلب...

تلسکوپ فضایی «اسپیتزر» موفق به کشف یک گونه جدید و عجیب کهکشانی شده که به رنگ قرمز هستند.

 این چهار کهکشان که در فاصله 13 میلیارد سال نوری از زمین قرار دارند، به دلیل پوشیده بودن در غبار و تاری حاصل از فاصله زیاد حتی برای تلسکوپ هابل نیز قابل شناسایی نبوده و محققان هنوز نتوانسته‌اند توجیهی برای رنگ قرمز آنها پیدا کنند.

تلسکوپ اسپیتزر به نور مادون قرمز حساس بوده و از این رو توانست این کهکشان‌ها را که از نوری 60 برابر درخشنده‌تر از نور قابل شناسایی توسط هابل برخوردارند، کشف کند.

ادامه مطلب...

این سیاره جدید یکی دیگر از جدیدترین رصدهای تلسکوپ کپلر است، تلسکوپی که در جستجوی نشانه هایی از نوسان نور ستاره ها به واسطه عبور یک سیاره از برابر آنها است، پدیده ای که آن را "گذر" می نامند.

"آلن باس" یکی از اعضای تیم پروژه کپلر از موسسه کارنگی می گوید این کشف مدرکی مستحکم برای پشتیبانی از این ایده است که ما در جهانی زندگی می کنیم که مملو از حیات است. کپلر در آستانه کشف فراوانی سیاره های شبه زمینی و قابل سکونت در کهکشان است.

سیاره جدید با نام کپلر 22b در فاصله 600 سال نوری و در مدار ستاره ای مشابه خورشید، ستاره نوع G، در حرکت است. وسعت این سیاره 2.4 برابر زمین است و هر 290 روز یکبار به دور ستاره اش می چرخد، در حالیکه در منطقه قابل سکونت از ستاره اش واقع شده، منطقه ای که در آن امکان وجود آب در حالت مایع وجود دارد.

ادامه مطلب...

این تصاویر که توسط ابزار رادار کروی «کاسینی» ثبت شده، به نمایش شیارهایی در سطوح بخش قطب جنوب قمر «انسلادوس» از جمله بافت‌های غیرمنتظره در یخ این قمر پرداخته‌اند.

البته این تصاویر شامل طرح‌های راه‌راه ببری مشهور «انسلادوس» نیست. این طرحها در حقیقت شکافهای عظیم روی سطح این قمر یخ‌زده هستند که ذرات یخ و بخار از خود پرتاب می‌کنند.

محققان به دقت به بررسی منطقه‌ای از قمر «انسلادوس» پرداختند که از طرحهای سطحی خشن برخوردار بوده و در تصاویر رادار «کاسینی» به روشنی می‌درخشند. این منطقه در عرض 63 درجه جنوبی و طول 51 درجه غربی قرار گرفته است.

ادامه مطلب...

ستاره‌شناسان 18 سیاره جدید کشف کردند. این کشف بزرگ‌ترین تعداد سیاره کشف شده به دور یک ستاره‌است حتی بیشتر از خورشید.
کشف سیارات جدید همچنان ادامه دارد. طوری که در یک چشم به هم زدن 18 سیاره توسط تیم ستاره‌شناسی به رهبری مرکز تکنولوژی کالیفرنیا کشف شد.
جان جانسون استادیار ستاره‌شناسی مرکز تکنولوژی Caltech در باه این کشف جدید می گوید:" این بزرگترین –از نظر تعداد—کشفی بود که در زمینه سیارات و ستارگان تنها در یک اعلامیه توسط  Kepler Misson به جهانیان اعلام شد."
Kepler Mission نام تلسکوپی فضاییست که توانسته تا به امروز بیش از 1200 سیاره را به ثبت برساند. هرچند که اندازه این سیارات همچنان نامشخص است. با استفاده از رصدخانه Keck در هاوایی – درکنار مشاهداتی که توسط رصد‌خانه‌های McDonald و Fairborn صورت گرفته – ستاره‌شناسان توانسته اند در حدود 300 ستاره را به ثبت برسانند. دانش‌مندان بیشتر بر روی ستاره‌هایی تمرکز می‌کنند که دارای سنو سال بالا و اندازه‌ای حداقل یک‌ونیم برابر خورشید باشند. علت این امر این است که ستارگانی با این سن و اندازه مراحل اولیه زندگی خود را پشت سر گذاشته‌اند و در حال حاضر به ستاره‌ای مبدل شده‌اند که Subgiant – ستاره‌هایی که از ستارگان عادی کمی نورانی‌ترند و امکان وجود سیارات و زندگی در سیارات اطرافشان بیشتر است-- نامیده می شوند.
برای یافتن سیارات، ستاره‌شناسان به دنبال این‌چنین ستارگانی می گردند که بر سر جای خود تکان می‌خورند و علت این امر کشش بر اثر نیروی جاذبه سیارات منظومه آن ستاره‌است. با جست‌جو برای یافتن این‌ستاره‌ها به دنبال امواج و اشعه‌هایی می‌گردند که دارای طول موج بالا بوده و به علت تکان‌خوردن ستاره‌ها ایجاد می‌شود. با استفاده از این تکنولوژی ستاره‌شناسان تا به حال موفق به کشف 18 سیاره به اندازه مشتری از منظومه شمسی شده‌اند.