نجوم وفضا

مطالعه جدید صورت گرفته توسط محققان آمریکایی، شواهد بیشتری از فرضیه شکل گیری ماه در اثر یک برخورد عظیم را ارائه می‌کند.

 بر اساس فرضیه برخورد بزرگ (Giant Impact)‌ که در سال 1975 مطرح شده است، ماه در اثر برخورد سیاره‌ای در اندازه مریخ به نام «تیا» با زمین شکل گرفته است.

 محققان دانشگاه واشنگتن با همکاری موسسه اقیانوس شناسی اسکریپس، نمونه سنگ های جمع آوری شده در مأموریت آپولو ناسا، همچنین شهاب سنگ های متعلق به ماه را برای یافتن نشانه هایی از عنصر روی مورد بررسی قرار داده و دریافتند که نسبت ایزوتوپ های سنگین به سبک بسیار بیشتر از نمونه های زمین است.

این یافته نشان می دهد که ماه در اوایل شکل گیری خود شاهد تبخیر گسترده ناشی از یک برخورد عظیم بوده است.

در اوایل شکل گیری ماه، سطح آن برای تبخیر روی به اندازه کافی گرم بوده است و یک برخورد بزرگ، یکی از مواردی است که می تواند چنین حراراتی را تولید کند.

«فدریک موینیر» استادیار علوم سیاره ای در دانشگاه واشنگتن تأکید می کند: چیزی که ما کشف کردیم این نکته است که کاهش (ایزوتوپ های سبک) روی در ماه ناشی از تبخیر بوده است.

«موینیر» در تحقیقات خود به همراه «راندال پانیلو» و «جیمز دی» از محققان موسسه اقیانوس شناسی اسکریپس دریافتند که نسبت روی-66 به روی-64 در سنگ های ماه سه تا چهار برابر بیشتر از زمین یا مریخ است.

این نسبت در زمین و مریخ به ترتیب 0.25 تا 0.27 واحد در هزار است، اما در ماه 1.3 تا 1.4 واحد در هزار است.

تقریبا تمامی نمونه سنگ های جمع آوری شده از بخش های مختلف ماه دارای نسبت مشابهی ایزوتوپ های سنگین به ایزوتوپ های سبک هستند.

دانشمندان تأکید می‌کنند که مقادیر عظیمی از آب موجود در ماه تبخیر شده و این تبخیر احتمالا بدلیل حرارت زیاد ناشی از همین برخورد بوده است، با این حال نشانه هایی از وجود آب در برخی از سنگ های متعلق به قمر زمین مشاهده شده است.

در مأموریت ماهواره سنجش (Sensing Satellite) در سال 2009 شواهدی از وجود آب در ماه بدست آمد و کاوشگر فضایی چاندرایان-1 هند نیز موفق به کشف هیدروکسیل بعنوان یک ترکیب اکسیژن-هیدروژن سازنده آب شد.

جزئیات این کشف در مجله Nature‌ به چاپ رسیده است.