نجوم وفضا

دانشمندان برای اولین بار توانسته‌اند به لبه یک سیاه‌چاله عظیم‌الجثه نفوذ کرده و دهانه آنرا اندازه‌گیری کنند.

 یک سیاه‌چاله از یک مرز موسوم به افق رویداد برخوردار است که هر چیزی در آن بیفتد از ستاره گرفته تا حتی نور دیگر قادر به فرار نیست.

اگرچه این افق رویداد یک خط فرضی است که مشاهده آن غیرممکن است اما ستاره‌شناسان توانسته‌اند ناحیه اطراف یک ابرسیاه‌چاله را در مرکز یک کهکشان به تصویر درآورند که به آنها اجازه داده برای اولین بار نزدیکترین مدار ثابتی را که ماده می‌تواند در آن به دور سیاه چاله بچرخد، اندازه‌گیری کنند.

این ابرسیاه چاله با جرم شش میلیارد خورشید در مرکز کهکشان مسیه 87 قرار گرفته که حدود 50 میلیون سال نوری از کهکشان راه شیری فاصله دارد.

ستاره‌شناسان با استفاده از یک رصدخانه جدید موسوم به تلسکوپ افق رویداد دریافتند که داخلی ترین مدار ممکن برای حضور سالم یک ماده در اطراف سیاه‌چاله حدود 5.5 برابر اندازه افق رویداد سیاه‌چاله است.

این داخلی‌ترین مدار حدود پنج برابر اندازه منظومه شمسی یا 750 برابر فاصله زمین تا خورشید است. برای اطلاع باید بدانید که این فاصله 150 میلیون کیلومتر است.

محققان با استفاده از این مشاهدات که در مجله «ساینس» منتشر شده، توانستند ثابت کنند که این جرم در حال چرخش در اطراف سیاه‌چاله، منبع جت‌های قدرتمند نور مشاهده شده از سوی این کهکشان است. بسیاری از کهکشان‌ها در جهان از این جت‌های نوری برخوردار هستند که تاکنون تصور می‌شد در اثر افتادن ماده در سیاه‌چاله مرکزی آنها ایجاد شده باشند. تاکنون هیچ تلسکوپی از قدرت وضوح مورد نیاز برای تائید این نظریه برخوردار نبود.

تلسکوپ افق رویداد یک پروژه جدید با هدف مرتبط کردن 50 دیش رادیویی در جهان برای کار مشترک بر روی ثبت تصاویر از جهان دور است. تاکنون این رصدخانه توانسته اجسام سماوی را با وضوح دو هزار برابر نسبت به تلسکوپ فضایی هابل رصد کند.