نجوم وفضا

مرگ بیش از صد راس بز کوهی سایگا در منطقه کاستانای قزاقستان، از یک سو موجب حیرت دانشمندان و از سوی دیگر باعث شده است فرضیه‌های مختلفی درباره دلیل مرگ آنها ارائه کنند.

مرگ این تعداد بز کوهی، سومین مرگ دسته‌جمعی این گونه حیوانی طی دو سال اخیر محسوب می‌شود. حداقل 12هزار راس بز کوهی سایگا در می 2010 و 450 راس نیز در می 2011 به طرز مرموزی مردند.

اکنون پس از گذشت یک سال و آخرین موج این مرگ‌ومیرها، طیفی از فرضیه‌ها در مورد علت مرگ این حیوانات مطرح شده است؛ از عفونت‌های باکتریایی گرفته تا کودهای مضر و حتی مواد شیمیایی منتشر شده از موشک‌های پرتاب‌شده به فضا.

وزارت کشاورزی قزاقستان یکی از مهم‌ترین علل مرگ این گونه را نوعی عفونت ریوی موسوم به پاستورلوز می‌داند.

این عفونت که توسط باکتری پاستورلا ایجاد می‌شود، حیوانات دارای سیستم ایمنی ضعیف را مبتلا می‌کند. از آنجا که کیفیت خاک محل زیست این بزها بسیار پایین است بنابراین اکثر بزهای این منطقه حامل باکتری پاستورلا هستند. همین مساله بزها را در برابر هرگونه استرس ناشی از سوءتغذیه آسیب‌پذیر می‌کند.

برخی از بوم‌شناسان، علت مرگ بزهای کوهی سایگا را با فرود یک فضاپیمای روسی در 27 آوریل در دهکده سورشا در استان کاستانی مرتبط می‌دانند.

آنها معتقدند فرود فضاپیما ممکن است باعث آلودگی علف‌هایی شده باشد که بزهای کوهی سایگا خورده‌اند. گفتنی است، دهکده سورشا مکانی است که طی یک ماه گذشته حداقل 120 راس بز کوهی سایگای مرده در آن کشف شده است.

فرضیه مشابه دیگری به ارتباط بین مرکز پروازی بایکونور در مرکز قزاقستان با این رویداد اشاره می‌کند، زیرا تمام پروازهای سرنشین‌دار از آنجا به فضا پرتاب می‌شوند.

به گفته فعالان محیط ‌‌زیست، این مرگ‌ومیرها ممکن است در اثر مواد شیمیایی منتشرشده توسط موشک‌های پرتاب‌شده به سوی فضا باشد.

همچنین امکان دارد استفاده بی‌رویه از کودهای شیمیایی مضر به سیستم ایمنی زیست‌محیطی سایگاها آسیب رسانده باشد.

این مرگ‌ومیر‌ها باید هشداری برای حامیان حیات وحش باشد که به دنبال حفاظت از گونه‌های در خطر انقراض هستند.

جمعیت بز کوهی سایگای قزاقستان در دهه 1970 بیش از یک میلیون راس بوده است، اما امروزه تنها حدود 85 هزار راس از این گونه در بخش‌هایی از روسیه، مغولستان، ازبکستان و قزاقستان باقی مانده‌ است.

یرلان نیسان‌بایف، رییس کمیته جنگلبانی و شکار وزارت کشاورزی اعلام کرده است که قزاقستان 80 میلیون دلار را به بررسی دلیل مرگ بزهای کوهی سایگا اختصاص داده است.

قرار است موسسه تحقیقاتی مشکلات ایمنی بیولوژیک طی سه سال آینده این پژوهش را انجام دهد.(جام جم - ضمیمه سیب)

منبع: dailymail