نجوم وفضا

دانشمندان مؤسسه فناوری کالیفرنیا و مؤسسه مکس پلانک در حال بررسی خوشه پنجگانه «استفان» دریافتند که قوس عجیب سبز این جهان کهکشانی، در حقیقت یک انفجار صوتی عظیم بوده که توسط یک کهکشان دیگر با سرعت زیاد در میان این کهکشانها افتاده است.

 خوشه کهکشانی پنج‌گانه «استفان» در فاصله 280 میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی اسب بالدار قرار داشته و برای قرنهای متوالی در حال برخورد و انتشار نورهای درخشان بوده است.

اما این برخوردهای اسرارآمیز در برابر رویداد بزرگی که اخیرا جهان این پنج کهکشان را لرزانده، بسیار کوچک محسوب می‌شوند که طی آن یک موج شوک به بزرگی کهکشان راه شیری با آنها برخورد کرده بود.

محققان با مشاهده این گروه در تلسکوپهای رادیویی و پرتو ایکس دریافتند که در اثر سفر کهکشانNGC 7318B با سرعت میلیونها کیلومتر در ساعت به مرکز این گروه ، حدود 100 هزار میلیون جرم خورشید گاز میان کهکشانی به اطراف رانده شده که در اثر آن این موج شوک ایجاد و توسط تلسکوپ اسپیتزر ناسا مشاهده شده است.

دانشمندان قدرت این انتشار و این حقیقت که گاز موجود بسیار آشفته بوده را بسیار شگفت‌انگیز توصیف کردند.

دکتر فیل اپلتون اظهار کرد: ما انتظار داشتیم نشانه‌های طیفی را از دانه‌های غبار مشاهده کنیم اما در عوض یک طیف از مولکولهای هیدروژن کاملا شبیه به آزمایشگاه را دیدیم که تاکنون در هیچ سیستم کهکشانی دیگر مشاهده نشده بود.

این خوشه نام خود را از ادوارد استفان،‌فضانورد فرانسوی گرفته که آن را در سال 1877 کشف کرد. دانشمندان همچنین دریافتند که تنها چهار کهکشان از این گروه بخشی از یک گروه متعامل هستند که با یکدیگر برخورد می‌کنند.

این چهار کهکشان «NGC 7319»، «NGC 7318A»، «NGC 7318B» و «NGC 7317» نام داشته و همگی به رنگ زرد و با دنباله آشفته در فاصله 300 میلیون سال نوری هستند.

به گفته ناسا، کهکشان پنجم موسوم به «NGC 7320» از فاصله 40 میلیون سال نوری برخوردار است.

برخوردهای پر سرعت میان کهکشانها رایج بوده و حداقل دو کهکشان در برخوردهای سخت شرکت داشته‌اند که منجر به پاره شدن ستاره‌ها و گازهای کهکشانهای نزدیک و پرتاب آن به درون فضا می‌شود.

تصور می‌شود این برخوردها که در پی انتشارات اسرارآمیز در فضا بین کهکشانهای این گروه ایجاد شده، یک موج شوک میان‌کهکشانی بوده که توسط کهکشانی موسوم به NGC 7318B بوجود آمده است.

این برخوردها باعث حیات جدید شده که در پی آن بیش از 100 خوشه ستاره‌ای شامل میلیونها ستاره شکل گرفته‌اند.

این گروه همچنین از تعدادی کهکشان کوچک در نزدیکی خود برخوردارند که برای مثال 15 کهکشان کوتوله در دنباله طولانی NGC 7319 وجود دارد.

به گفته سایت هابل، هر خوشه از حدود دو میلیون تا بیش از یک میلیارد سال سن داشته و کشیده شده است. این امر بدان معنی است که تاریخ طولانی از برخورد میان کهکشان‌های مجزا وجود داشته و همچنین نشان می‌دهد که این گونه جنگ‌ها بیشتر از امروز متداول بوده است.

دانشمندان بر این باورند که برخوردهای سخت در نهایت منجر به ایجاد این چهار کهکشان چسبیده به هم شده‌‌ند.