نجوم وفضا

 

دانشمندان دریافته‌اند که خورشید با سرعت بسیار کمتر از تصورات پیشین در فضای میان ستاره‌ای حرکت کرده، از این رو موج شوک بزرگی که تاکنون تصور می‌شد در برابر این ستاره میزبان وجود داشته، در حقیقت وجود ندارد.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، این یافته‌های جدید ممکن است بر دانسته‌های دانشمندان در مورد پرتوهای کیهانی پر انرژی پر خطر برای فضانوردان تاثیر بگذارد.

خورشید و سیاره‌های آن درون یک حباب از ذرات باردار و میدان‌های مغناطیسی موسوم به «هلیوسفر» قرار دارند. لبه این هلیوسفر که با گاز و غبار میان‌ستاره‌ای برخورد داشته، «هلیوپاوز(وقفه خورشیدی)» نامیده می‌شود که همچنین نشانگر مرز خارجی منظومه شمسی است.

برای ربع قرن دانشمندان بر این باور بودند که خورشید با سرعت کافی در فضا حرکت کرده تا هلیوسفر بتواند یک موج شوک، موسوم به «شوک کمانی» را در مسیر حرکت خود در میان ماده میان‌ستاره‌ای ایجاد کند.

در اینجا می‌توان به صدای برخورد هوا با بخش جلوی هواپیمای مافوق صوت در زمان شکست سرعت صوت به عنوان یک مثال از «شوک کمانی» اشاره کرد.

ستاره‌شناسان پیش از این شوکهای کانی پلاسما را در فضا و با هلیوسفر اطراف همتایان خورشید موسوم به «حباب باد ستاره‌ای» مشاهده کرده بودند.

یافته‌های جدید کاوشگر مرز میان‌ستاره‌ای ناسا که به تصویربرداری از طبیعت تعاملات ذرات در لبه منظومه شمسی می‌پردازد، نشان داده که خورشید از سرعت 83700 کیلومتر در ساعت برخوردار بوده که حدود 11250 کیلومتر در ساعت از سرعت مورد تصور پیشین آهسته‌تر است.

این سرعت آهسته‌تر می‌تواند فشاری را که هلیوسفر در زمان حرکت در فضا تحمل کرده را تا یک چهارم پائین آورده و «شوک کمانی» تولید نشود.

داده‌های این کاوشگر و رصدهای پیشین کاوشگرهای «وویجر» ناسا نیز نشان داده که میدان مغناطیسی متوسط میان‌ستاره‌ای بسیار قویتر از تصورات پیشین است. این موضوع بدین معناست که خورشید باید حتی سریعتر از تصورات پیشین حرکت می‌کرده تا قادر به تولید این موج «شوک کمانی» باشد.

درک بهتر از هلیوسفر می‌تواند به بینش بهتر از چگونگی حفاظت آن از زمین در برابر تابشهای کیهانی پر انرژی فضای خارجی کمک کند.

این پژوهش در مجله «ساینس» منتشر شده است.