نجوم وفضا

مهر تایید تصاویر تازه تلسکوپ هابل بر توده بزرگ تیره‌ای که پنج سال پیش توسط دانشمند ایرانی در فضا کشف  و غیرواقعی پنداشته شده بود، دانشمندان را در حیرت فراوان فرو برده است.

 به نظر می‌رسد که ماده تاریک درون خوشه کهکشان دور آبل 520 در فاصله 204 میلیارد سال نوری از زمین در پی یک برخورد در میان کهکشان‌های آن به شکل یک هسته تاریک جدا از آنها شکل گرفته، در حالی که ماده تاریک که تصور می‌شود کهکشان‌ها را در کنار هم قرار داده، نباید از چنین رفتاری برخوردار باشد.

دکتر اندیشه مهدوی، دانشمند جوان ایرانی دانشگاه سان‌فرانسیسکو و مدیر رصدهای خوشه کهکشانی «آبل 520» (Abell 520) برای نخستین بار در سال 2007 توانست این جسم غیرمعمول را شناسایی کند؛ اما از آن جایی‌ که ماده تاریک به طور معمول باید به کهکشان‌های دیگر چسبیده باشد و به دلیل نبود دلایل کافی برای اثبات آن، توسط دانشمندان غیرواقعی خوانده شد.

با این حال، نتایج جدید تلسکوپ هابل ناسا به تایید جدایی ماده تاریک و کهکشان‌ها از هم در خوشه «آبل 520» پرداخته‌اند.

ترکیب سبز و آبی در مرکز این تصویر نشانگر توده‌ای از ماده تاریک است که در نزدیکی گاز داغ که معمولا کهکشانهای بسیار کمی در آن هستند، اقامت دارد.

اکنون دانشمندان در حال کار بر روی چرایی این جریان هستند.

ماده تاریک که ابتدا حدود 80 سال قبل شناسایی شده، به نظر می‌رسد که به عنوان یک چسب گرانشی برای نگه داشتن کهکشان‌ها در نزدیکی یکدیگر عمل می‌کند.

اطلاعات بسیار محدودی در مورد این ماده در اختیار ستاره‌شناسان قرار دارد؛ با این حال هنوز تصور می‌شود که بسیاری از جرم جهان را ماده تاریک تشکیل داده است.

دانشمندان تاکنون چندین فرضیه برای توضیح این نتایج ارائه کرده‌اند؛ اما هر کدام آنها به شکلی فکر ستاره‌شناسان را به خود مشغول کرده است.

مهدوی اظهار کرد: این نظریه‌ها مانند انتخاب بین بد و بدتر است.

یکی از توجیه‌های احتمالی برای این اختلاف این است که خوشه آبل 520 در حقیقت یک تعامل پیچیده بین سه خوشه کهکشانی به جای دو منظومه بوده است.

امکان دیگرآن است که این هسته حاوی کهکشان‌های بسیار است که به دلیل نور بسیار کمرنگ آنها حتی برای هابل نیز قابل مشاهده نیستند. این کهکشان‌ها احتمالا باید از ستارگان کمتری به نسبت کهکشان‌های عادی برخوردار باشند.