نجوم وفضا

در حالی که مسوولان هوافضای کشور پیش از این از پرتاب «کاوشگر 5» حامل میمون در اوایل سال جاری و سپس تابستان امسال خبر داده بودند، رییس سازمان فضایی ایران در آستانه هفته جهانی فضا، پرتاب کاوشگر 5 را منوط به اعلام آمادگی کامل دانشمندان فضایی کشور در آینده نزدیک خواند.

 دکتر حمید فاضلی در نشست خبری اعلام برنامه‌های هفته جهانی فضا در ایران که در پژوهشکده تحقیقات فضایی سازمان فضایی ایران برگزار شد، در پاسخ به سوالی درباره کاوشگر 5 حامل موجود زنده (میمون) گفت: دانشمندان فضایی پژوهشگاه هوافضا با تلاش مستمر پروژه پرتاب کاوشگر 5 را در دست مطالعه و اجرا دارند و در فاصله بین پرتاب کاوشگر 4 همکاران ما در سازمان فضایی مشغول کار مطالعاتی و انجام اصلاحات و آزمایشات زیر سیستمی هستند.

وی افزود: به این نتیجه رسیده‌ایم که با اطمینان کامل این ماموریت به انجام برسد چرا که در برخی از حوزه‌ها نیاز است که با عمق بیشتری به فناوری‌ها وارد شویم.

فاضلی ادامه داد: به محض اینکه از سوی دانشمندان فضایی سازمان اعلام آمادگی شود پرتاب کاوشگر انجام خواهد شد که در این صورت یکی از قدم‌های حیاتی در اعزام انسان به فضا برداشته می شود.

رییس سازمان فضایی ایران در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا در خصوص اقدامات انجام شده برای حفظ نقاط مداری متعلق به ایران در مدار ژئو (زمین آهنگ) گفت: نقاط مداری ایران اهمیت و حساسیت بسیار بالایی برای ما دارد و از هیچ تلاشی برای حفظ این نقاط از جمله حضور فعال در مجامع بین‌المللی مانند اتحادیه بین‌المللی مخابرات فروگذار نخواهیم کرد.

وی افزود: در این راستا طی هفته‌های گذشته هیاتی بلند پایه از ایران در ژنو مقر اتحادیه بین‌المللی مخابرات جلساتی برای حفظ این نقاط با مسوولان مربوطه داشت اما متاسفانه برخی کشورهای استکباری از هر فرصتی استفاده می‌کنند که به ایران آ‌سیب بزنند به طوری که تلاش می‌کنند که به یک موضوع فنی و مقرراتی در مجامع بین‌المللی رنگ و بوی سیاسی بدهند تا حقوق ایرانی‌ها را ضایع کنند.

فاضلی تصریح کرد: سازمان فضایی ایران در این راستا با دیگر نهادهای مسوول برای حفظ نقاط مداری و حتی توسعه آنها و حفاظت از حقوق ایران در حال رایزنی است. البته این سازمان موقعیت‌های مداری جدیدی را هم در اطراف کره زمین برای استقرار ماهواره‌های مخابراتی خود مطالعه و مورد بررسی قرار داده است. به طوری که این نقاط جدید مکان‌یابی شده و در حال تکمیل مراحل خود است که به زودی طرح آن از سوی وزارت ارتباطات به اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) ارائه می‌شود.

فاضلی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایسنا در خصوص آخرین وضعیت پرتاب ماهواره فجر گفت: پرتاب ماهواره فجر یکی از قول‌های رییس جمهور و از برنامه‌های فضایی کشور است و در حال حاضر این ماهواره در حال گذراندن آزمایش‌های عملکردی و آزمایشات مخصوص برای پرتاب است که پس از اعلام آمادگی کامل از سوی محققان امیدواریم طبق زمان‌بندی پیش‌بینی شده در یکی از ایام فرخنده و مناسبت‌های خوب سال جاری به فضا پرتاب شود.

رییس سازمان فضایی ایران در خصوص ماهواره زهره گفت: داشتن ماهواره مخابراتی در مدار ژئو همواره مورد تاکید مسئولان عالی کشور بوده و سالها به دنبال داشتن ماهواره مخابراتی بوده‌ایم. در ابتدا قرار بود که چنین ماهواره‌ای خریداری شود تا خدمات خوب در حوزه ارتباطات و رسانه به کشور ارائه شود. در این راستا قراردادهایی با تامین کنندگان خدمات ماهواره‌ای در دنیا و اپراتورهای بزرگ منعقد شد اما به دلایل تحریم و با نگاه سیاسی تعلل کردند پس از آن تصمیم گرفته شد که با کمک کشورهای دوست مانند روسیه ایران به یک ماهواره مخابراتی دست یابد اما به نتایج خوبی نرسیم و هنوز هم در کش و قوس است حتی در یک ماه اخیر ملاقاتی با مسوولان آژانس فضایی روسیه با توجه به تغییر مدیریت در آن صورت گرفت و به نوعی اظهار علاقه کردند که فعالیتهای خود را با ایران جدی‌تر پیگیری کنند.

وی افزود: با توجه به بدقولی‌های مکرر روس‌ها و عدم اطمینان تصمیم گرفته شد که خود ایران ماهواره مخابراتی بسازد چرا که در یک مقطع روس‌ها یکی از دلایلی که برای عدم طراحی ماهواره مخابراتی برای ایران آوردند این بود که برخی کشورهای خارجی قطعات مورد نیاز ماهواره را به روسیه نمی‌دهند؛ بنابراین در حال حاضر بحث ساخت ماهواره مخابراتی ایران در پژوهشکده تحقیقات فضایی سازمان ایران برای تحقق ماهواره تمام عیار مخابراتی بومی در نگاه یکپارچه سیستمی مراحل خود را می‌گذارند.

فاضلی خاطرنشان کرد: البته کشورهای پیشرفته در کنار داشتن ماهواره در مدار ژئو در مدارهای پایین‌تر از ماهواره‌های کوچک‌تر با تعداد زیاد و در قالب منظومه استفاده می‌کنند. به طوری که برخی کشورها از این ماهواره‌ها برای موقعیت‌یابی استفاده می‌کنند و ایران در این زمینه فعالیت‌ها و پروژه‌هایی را تعریف کرده که حتی منجر به انعقاد قرار داد شده است.

به گفته وی دستیابی به ماهواره‌های کوچک‌تر در مدارهای لئو آ‌سان‌تر بوده و اماکن پرتاب آن با ماهواره‌برهای داخلی هم وجود دارد.

فاضلی طراحی و ساخت ماهواره قائم را یکی از برنامه‌های سازمان فضایی برای رسیدن به مدارهای جئو عنوان کرد و افزود: این ماهواره با نگاه مدیریت یکپارچه سیستمی واحد در حال اجراست.

رییس سازمان فضایی ایران درباره آخرین وضعیت ماهواره بشارت، ماهواره مشترک کشورهای اسلامی گفت: مشخصات فنی این ماهواره سنجش از دور در دست مطالعه و بررسی است که پس از نهایی شدن و تامین منابع اعتباراتی توسط کشورهای اسلامی به اجرا درمی‌آید.