نجوم وفضا

گروهی از محققان از دانشگاه پرینستون به سرپرستی تولیس اُنس‌تات کرم‌های کوچکی به نام نماتود (Nematode) در معدن‌های طلای آفریقای جنوبی در نزدیکی ژوهانسبورگ یافته‌اند که فقط ??? میکروم‌تر طول دارند و در عمقی بین ??? متر تا ?/? کیلومتر زیر زمین در آبی که لابه‌لای سنگ‌ها جمع شده‌ است، زندگی می‌کنند. آن‌ها تا دمای ?? درجه سانتیگراد بالای صفر را تحمل و از باکتری‌ها تغذیه می‌کنند. با استفاده از کربن ?? و ترکیبات محلول در آب معلوم شده که این کرم‌ها بین ? تا ?? هزار سال است که در این عمق زندگی می‌کنند.
به گفته? اُنس‌تات: «داشتن چنین زندگی پیچیده‌ای دور از نور خورشید یا مواد شیمیایی سطح زمین برای این مدت طولانی بسیار جالب است. این‌که انواع مشخصی از جانداران در محیط‌های مسخصی زندگی می‌کنند همیشه یک پیش‌فرض بوده است اما این درست نیست. بسیاری از جانداران پیچیده در محیط‌های نامانوسی زندگی می‌کنند».

اگر حیاتی پیچیده مانند این کرم‌ها در شکاف‌های اعماق زمین شکل گرفته است پس این احتمال نیز بسیار زیاد است که چنین حیاتی بدون آن‌که کشف شده باشد در محیط‌هایی مشابه در مریخ نیز وجود داشته باشد. کارل پیلچِر، مدیر موسسه? اخترزیست‌شناسی ناسا می‌گوید: «اُنس‌تات قبلاً نیز باکتری‌ای را در عمق ?/? کیلومتری زیر زمین یافته بود. این باکتری کاملا از هرنوع اکوسیستمی روی زمین جدا است و از واپاشی رادیواکتیو مواد اطرافش میان سنگ‌ها تغذیه می‌کند. موضوع مهم این است که می‌توان اکوسیستمی زیر سطح سیاره‌ای مانند مریخ تصور کرد که نیازی به نور و فضای زیستی معمولی مانند سطح زمین ندارد».
پیلچر اضافه کرد: «تا به حال چنین اکوسیستمی فقط به باکتری‌ها محدود شده بود اما با کشف جدید اُنس‌تات همه چیز تغییر کرده است و این اکوسیستم تا حیوانات نیز گسترش یافته است. این کرم‌ها از میکروب‌ها تغذیه می‌کنند. اکنون می‌توان تصور کرد که اگر حیات حیوانات بر سیاره‌ای گسترش یابد و سطح سیاره به مکانی نامناسب برای زیست آن‌ها تبدیل شود، حیواناتی بسیار کوچک می‌توانند همراه با اکوسیستمی میکروبی زندگی کنند که همه? آن‌ها از رادیواکتیو انرژی می‌گیرند».