نجوم وفضا

آخرین تصاویر سازمان تحقیقات نجومی اروپا (ESO) ابر تاریکی را نشان می‌دهد که در آن ستاره‌های جدید در حال شکل‌گیری هستند و خوشه‌یی از ستارگان درخشان که پیشتر از شیرخوارگاه ستاره‌یی غبارآلودشان ظاهر شده‌اند، نیز قابل مشاهده‌اند.

 تصویر جدید توسط تلسکوپ 2.2 متری ESO واقع در رصدخانه لاسیلای شیلی تهیه شده است.

 این بهترین تصویری است که در نور مرئی این شیء ناشناخته موسوم به Lupus 3 رصد شده است.

 در سمت چپ تصویر مزبور ستون تاریکی وجود دارد که به ابری از دود شباهت دارد و در سمت راست نیز گروه کوچکی از ستارگان روشن می‌درخشیدند.

این ابر شامل مقادیر عظیم غبار کیهانی خنک بوده و شیرخوارگاهی است که در آن ستارگان جدید متولد می‌شوند.

به نظر می‌رسد که خورشید نیز چهار میلیارد سال قبل در ناحیه شکل‌گیری ستاره‌ای مشابهی به وجود آمده است.

ابر شکار شده در مجمع‌الکواکب «عقرب» واقع شده و حدود 600 سال نوری از زمین قرار دارد. بخش نشان داده شده در این تصویر حدود پنج سال نوری عرض دارد.

هنگامی که قسمت‌های متراکم‌تر چنین ابرهایی تحت اثرات گرانش منقبض می‌شوند، گرم شده و شروع به درخشیدن می‌کنند.

نخست این تشعشع توسط ابرهای غبارآلود مسدود شده و فقط با استفاده از تلسکوپ‌های با طول موج‌ طولانی‌تر از نور مرئی (مانند مادون قرمز)، مشاهده می‌شوند.

با این حال، هنگامی که ستارگان گرم‌تر و درخشان‌تر می‌شوند، تشعشع شدیدشان و بادهای ستاره‌یی به تدریج ابرهای احاطه‌کننده را کنار می‌زنند تا این که در درخشش کامل آن‌ها ظاهر می‌شوند.

اشیا درخشان در سمت راست مرکز تصویر جدید، نمونه کاملی از گروه کوچکی از چنین ستارگان جوان داغی هستند. در این جا مقداری از نور آبی درخشانشان در حال اشاعه از ورای غبار باقی‌مانده اطراف آن‌هاست.

دو ستاره که درخشان‌ترین در این ناحیه هستند، به اندازه کافی روشن بوده و توسط تلسکوپ‌های کوچک یا دوربین‌های شکاری رصد شوند.

در این ناحیه فقط همین دو ستاره درخشان مرئی وجود دارند و ستارگان سنگینی تشکیل نمی‌شوند.

آن‌ها در واقع ستارگان جوانی هستند که هنوز بر اثر هم‌جوشی هسته‌ای آغاز به درخشش نکرده‌اند و هنوز توسط گازهای درخشان احاطه شده‌اند. این ستارگان احتمالا کمتر از یک میلیون سال قدمت دارند.

نواحی شکل‌گیری ستاره‌ای مانند Tarantula Nebula می‌توانند عظیم باشند و در آن صدها ستاره عظیم در حال شکل‌گیری هستند.

با این حال، اکثر ستارگان موجود در کهکشان‌ راه شیری و سایر کهکشان‌ها در متواضع‌ترین نواحی مانند آن چه در این تصویر مشاهده می‌شود، شکل گرفته‌اند.

درست به این دلیل است که Lupus 3 هم برای منجمان جذابیت دارد و هم نمایش زیبایی از مراحل ابتدایی زندگی ستارگان به شمار می‌آید.