نجوم وفضا

سازمان ناسا با استفاده از طول‌موجهای مختلف نور به انتشار تصاویر رنگین از خورشید پرداخته است.

 به گزارش ایسنا، تلسکوپهای تخصصی زمینی یا مستقر در فضای ناسا می‌توانند مجموعه رنگینی از نور را در ورای طیفهای قابل مشاهده برای چشم غیرمسلح رصد کنند و ناسا به دقت این تصاویر که هر کدام اطلاعات متفاوتی در مورد اجزای مختلف سطح و جو خورشید نشان می‌دهند را بررسی می‌کند.

 این سازمان برای نمایش مجموعه گسترده طیفهایی مورد بررسی خود یک تصویر نقشدار را که شبیه به یک لحاف چهل‌تکه خورشیدی با رنگهای قرمز، آبی، سبز، بنفش، نارنجی و دیگر تصاویر رنگی است، منتشر کرده است.

ادامه مطلب...

غول سرخ «بتلگئوس» تا پنج هزار سال دیگر با دیواره‌ای از گرد و غبار بین ستاره ای برخورد خواهد کرد.

 ستاره بتلگئوس (Betelgeuse) در صورت فلکی شکارچی (Orion) واقع شده و 100 هزار برابر درخشان تر و یک هزار برابر بزرگتر از خورشید است که با چشم غیر مسلح بشکل نور نارنجی مایل به قرمز در سمت چپ کمربند صورت فلکی براحتی قابل مشاهده است؛ اگر این غول سرخ در مرکز منظومه شمسی قرار داشت، تا مدار سیاره مشتری گسترش پیدا می کرد.

تلسکوپ فضایی هرشل متعلق به آژانس فضایی اروپا (ESA)‌ اخیرا تصویر جدیدی از ستاره بتلگئوس تهیه کرده است که نشان می دهد، این غول سرخ با سرعت 107 هزار کیلومتر در ساعت در حال حرکت بسمت دیواره ای از گرد و غبار بین ستاره ای است.

در این تصویر ستاره بتلگئوس بشکل یک دیسک درخشان در یک قوس گازی سپر مانند محاصره شده است.

اخترشناسان ESA تأکید می کنند، سپر قوسی شکل در سمت چپ در حقیقت ساختاری است که توسط باد خورشیدی خود ستاره ایجاد شده است، اما دیواره گرد و غبار ستاره ای می تواند ناشی از رشته های مرتبط با میدان مغناطیسی کهکشان یا ابرهای بین ستاره ای باشد.

رئیس سازمان تحقیقات هسته ای اروپا اظهار داشت: تا اواسط سال جاری با قطعیت اعلام می کنیم که آیا ذره زیر اتمی کشف شده توسط دانشمندان بوزن هیگز بوده و یا اینکه صرفا یک ذره مشابه آن تلقی می شود.رالف هویر رئیس سازمان تحقیقات هسته ای اروپا ( سرن) ابراز یقین کرد تا اواسط سال جاری میلادی خبر کشف بوزون هیگز با قطعیت اعلام می شود. تا آن زمان داده های برخورد دهنده 10 میلیارددلاری بزرگ هادرون که در مرز سوئیس و فرانسه نزدیک ژنو قرار دارد باید ارزیابی شده باشد.

هویر طی یک گفتگو اظهار داشت: این زمان می تواند به پیتر هیگز فیزیکدان اسکاتلندی کمک کند که برنده نوبل فیزیک شود.

برخورد دهنده اتم سرن به دانشمندان کمک کرده است که در ماه ژوئیه 2012 کشف یک ذره ریز اتمی را اعلام کنند و رئیس سرن آن را ذره ای بسیار، بسیار شبیه به بوزون هیگز توصیف کرده است و براساس اظهارات دانشمندان، این ذره می تواند قلمرو تازه ای از درک جهان را برای بشر فراهم کند.

این دستگاه که برخوردهایی با انرژی بالا از پروتنها ایجاد می کند تا ماده تاریک، ضدماده و شکل گیری جهان را بررسی کند قرار است اوایل سال جاری میلادی خاموش شود تا مدتی را به استراحت بگذراند. در این مدت اطلاعات این برخورد دهنده مورد تحلیل و ارزیابی قرار می گیرند.

هویر با استفاده از یک قیاس اظهار داشت: تصور کنید که بوزون هیگز یک دانه خاص برف است، پس باید دانه برف را در یک طوفان برف و در مقابل یک حیاط پربرف شناسایی کنید. این کار بسیار دشواری است، چرا که باید در این میان تعداد بی شماری از دانه های برف را برای شناسایی دانه برفی که به دنبال آن هستید بررسی کنید، به همین دلیل می توان گفت که این کار بسیار وقت گیر است.

وی یادآور شد: مدل استاندارد فیزیک تنها 5 درصد از جهان را توصیف می کند که بسیاری از بعد نظر اعتقاد دارند طی یک انفجار بزرگ یا بیگ بنگ ایجاد شده است.

برای توضیح دادن این که چگونه ذرات ریزاتمی چون الکترونها و پروتنها و نوترون ها شکل گرفته اند هیگز و دیگران در دهه 1960 یک میدان انرژی را تصور کردند که تعامل ذرات با یک ذره کلیدی که امروز آن را بوزون هیگز می دانند صورت می گیرد.

ایده اصلی این بود که سایر ذرات بوزون هیگز را جذب می کند و هرچقدر بیشتر جذب شوند این توده بزرگتر می شود. اما پرسش بزرگ باقی ماند، آیا این ذره جدید یک نوع از بوزون هیگز است یا همان بوزون هیگز است که وجود آن پیش بینی شده است؟

براساس اظهارات هویر، اگر امروز اختلافی در یکی از ویژگیهای این بوزون هیگز وجود داشته باشد، به این معنا است که ما یک پنجره جدید را بازکرده ایم و امیدواریم که این پنجره رو به جهان تاریک، یعنی همان 95 درصد ناشناخته باز شده باشد. اگر این اختلاف به وجود نیاید، در آن صورت ما یک پنجره شگفت انگیز را به جهان تاریک گشوده ایم پس می توانیم یک جهش بزرگ دیگر هم داشته باشیم.

سیاست های اولیه فضایی آمریکا در اواخر دهه 50 میلادی توسط رئیس جمهور وقت آمریکا - آیزنهاور- تدوین شد. در سال 1967 شوروی و آمریکا پیمانی منعقد کردند که طبق آن قراردادن تسلیحات کشتار جمعی در فضا ممنوع اعلام شد. تیم نومحافظه کار بوش تلاش های فراوانی برای گسترش برنامه های تسلیحات فضایی انجام داد و دولت اوباما نیز اعلام کرد که انعقاد یک معاهده کنترل تسلیحات فضایی در آینده نزدیک بعید است. بدین ترتیب مسابقه جدیدی برای نظامی سازی جو زمین و آلودگی آن شروع شده است.

در فضای رقابت با شوروی سابق، آمریکا تصمیم گرفت با پیگیری برنامه های مختلفی ضمن آمادگی برای مقابله با حمله احتمالی شوروی، خود را به یک ابرقدرت فضایی تبدیل کند. جالب توجه است که برنامه های فضایی جاسوسی و نظامی ابر قدرت ها همواره با شعارهای فریبکارانه صلح آمیزی همچون فضای آزاد، صلح در فضا و فضا برای بشر پیگیری می شد.

 این در حالی بود که در عرض 5 سال، یعنی از 1961 تا  1965، در فضای زمین 13 آزمایش هسته ای انجام گرفته بود. آزمایش های هسته ای در فضا ابتدا توسط شوروی سابق شروع شد. شوروی در سال های 61 و 62 میلادی 4 آزمایش هسته ای در فضا انجام داد. پس از آن نیز آمریکایی ها از 1962 تا 65 اقدام به انجام 9 آزمایش هسته ای در جو کره زمین کردند.

ادامه مطلب...

ناسا می‌گوید مدارگرد اکتشافی مریخ، تغییرات فصلی را بر روی این سیاره رصد کرده استاین تغییرات بر روی شن و ریگ‌های روانی مشاهده می‌شود که ناشی از گرم شدن دی‌اکسید کربن منجمد شده بر روی این سیاره است.

آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در کالیفرنیا اعلام کرد: با آغاز بهار بر روی سیاره سرخ، تغییراتی بر روی پوشش فصلی روی می‌دهد. یخ خشک، ذوب شده و مانند زمین مستقیم از حالت جامد به گاز تبدیل می‌شود، گازهای به دام افتاده فشار ایجاد می‌کنند و به شکل‌های مختلف شکسته و آزاد می‌شوند.  

کاوشگر مریخ، تصاویری از شکل گیری شیارهایی بر روی تپه‌های شنی تهیه کرده است. این شیارها وقتی ایجاد می شوند که گاز دی اکسید کربن یک نقطه برای فرار پیدا می کند و خارج می شود. این خروج گاز با خود شن را حرکت داده و لایه و رگه‌های تیره رنگی را بر روی شن‌‌ها شکل می‌دهند.

"کاندیس هانسن" از موسسه علوم سیاره‌ای در توسکان آریزونا گفت: این فرایند پویای شگفت انگیزی است. این الگوی قدیمی است که میلیاردها سال بر روی مریخ وجود داشته است.

وی افزود: به لطف توانایی نظارت تغییرات مدارگرد اکتشافی مریخ، یکی از الگوهای جدید یافته شده بر روی این سیاره این است که مریخ امروزه نیز فرایندهای فعال بسیار زیادی دارد.

سازمان فضایی آمریکا و سازمان فضایی اروپا اعلام کردند که برای مأموریت اقلیدس که با هدف درک نقش ماده و انرژی تاریخ در تکامل کیهان اجرایی می‌شود با یکدیگر همکاری خواهند داشت.مأموریت اقلیدس یک تلسکوپ فضایی است که قرار است در سال 2020 به فضا پرتاب شود، هدف از طراحی این تلسکوپ ارتقای درک ستاره شناسها از نقشی است که ماده تاریک و انرژی تاریک در تکامل کیهان برعهده دارند.

جان گرانزفیلد از ناسا طی بیانیه ای اظهار داشت : ناسا به این مسئله که سهمی در این مأموریت برعهده دارد تا درنهایت بتوانیم یکی از بزرگترین رازهای علمی زمان خود را کشف کنیم، افتخار می کند.

به عنوان بخشی از این توافق، ناسا قرار است 6 آشکار ساز مادون قرمز و چهار آشکارساز اضافی فراهم کند. آنها سه تیم علمی را برای همکاری در کنسرسیوم اقلیدس منصوب کرده اند.

اقلیدس که نام این تلسکوپ فضایی است قرار است به یکی از نقاط لاگرانژی زمین اعزام شود. نقطه درنظر گرفته شده برای اقلیدس L2 است که در این نقطه از فضا گرانش زمین و خورشید به نوعی عمل می کند که تلسکوپ نسبت به زمین و خورشید ایستا باقی می ماند. قرار است اقلیدس دست کم 6 سال فعالیت کند.

طی زمان اقلیدس نقشه 2 میلیارد کهکشان را تهیه می کند که این رقم حدود 75 درصد کیهان را پوشش می دهد. هدف از این کار دریافت اطلاعات بیشتر درباره تکامل کیهان در طول تاریخ خود است.

طرفین این مأموریت همچنین ابراز امیدواری کرده اند که با تحلیل اطلاعات به دست آمده توسط اقلیدس سرنخ بزرگتری درباره نقش ماده و انرژی تاریک در کیهان به دست آورند. آنها به طور خاص به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش هستند که چرا گرانش گسترش کیهان را آهسته نکرده است.

ادامه مطلب...

ناسا روز پنج شنبه 24 ژانویه (پنجم بهمن) نخستین تصویر تهیه شده توسط «کنجکاوی» از یک منظره شبانگاهی مریخ را منتشر کرد.

مریخ نورد «کنجکاوی» ناسا از ماه آگوست 2012 (مرداد ماه) بر سطح سیاره سرخ فرود آمده و تاکنون بیش از 36 هزار تصویر تهیه و به زمین مخابره کرده است.

نخستین تصویر شبانگاهی «کنجکاوی» با کمک ابزار تصویرساز لنز دستی مریخ (MAHLI)‌ و منابع نورهای LED‌ و طول موج فرابنفش از یک تکه سنگ مریخی موسوم به Sayunei و با هدف آزمایش عملکرد عکسبرداری مریخ نورد در هنگام شب تهیه شده است.

به گفته محققان ناسا، علاوه بر به تصویر کشیدن نمای جدید از سیاره سرخ و آزمایش تجهیزات نوری مکمل برای عکسبرداری در هنگام شب، تهیه تصاویر شبانگاهی امکان مشاهده مواد معدنی فلورسنت در سطح سیاره سرخ را فراهم می کند.

«کن اجت» محقق اصلی ابزار MAHLI‌ مریخ نورد کنجکاوی تأکید می کند: هدف اصلی تهیه تصاویر در زیر منبع نوری LED‌ و طول موج فرابنفش، یافتن نشانه هایی از مواد معدنی فلورسنت است؛ مشاهده نمونه ای به رنگ سبز، زرد، نارنجی یا قرمز می تواند نشانه ای از فلورسنت باشد.

تصاویر اتمسفر خارجی خورشید شواهدی از وجود نوارهای مغناطیسی فراهم می‌آورد که به باور دانشمندان این منطقه را تا 4 میلیون درجه سیلیسوس داغ می‌کند.

زمانی فوران‌ها روی می‌دهد که به خاطر چرخش پلاسما بر روی سطح خورشید دسته کوچکی از میدان‌های مغناطیسی به دور یکدیگر بپیچند. این ساختارهای 90 مایلی پویا، انرژی لازم را برای داغی تاج خورشید فراهم می‌آورند.

اکنون مشخص شده است دستکم دو ساز وکار گرمایشی در کار است از جمله فرآیندی موسوم به امواج الکترومغناطیسی که به پلاسما نفوذ و انرژی خود را به ذرات اجزای آن منتقل می‌کند.

اما گرمای بیشتری که لازم است تاج خورشید را به دمای فوق العاده بالا برساند، از فروپاشی و شکل‌گیری دوباره نوارهای مغناطیسی ناشی می‌شود.

ادامه مطلب...

ستاره شناسان از تلسکوپی در استرالیا برای اندازه گیری دمای کائنات استفاده و اعلام کردند همانطور که در نظریه انفجار بزرگ پیش بینی شده، دمای کائنات خنک تر شده است.گروهی بین المللی از دانشمندان سوئدی، فرانسوی، آلمانی و استرالیایی از تلسکوپ آرایه فشرده در نیورساوت ولز استفاده کرده تا میزان دمای کائنات را وقتی که در نیمه عمر کنونی اش قرار داشته است، اندازه گیری کنند.

"رابرت براون" دانشمند ارشد ستاره شناسی در بخش علوم فضای سازمان تحقیقات صنعتی و علمی کشورهای مشترک المنافع گفت: این دقیق ترین اندازه گیری است که تا کنون در مورد میزان خنک شدگی دمای کائنات طی عمر 13.77 میلیارد ساله اش صورت می گیرد.

ستاره شناسان نور رسیده از نیمه راه کائنات یعنی نوری که سفرش را وقتی در مسیر زمین آغاز کرده که کائنات در نیمه عمر کنونی اش بوده است، بررسی کردند.

آنها گاز موجود در کهکشانی در فاصله  7.2 میلیارد سال نوری زمین را که فقط توسط پرتوهای پس زمینه کیهانی- درخشش به جا مانده از زمان انفجار بزرگ-  گرم نگه داشته شده است مطالعه کردند.

بر اساس نظریه انفجار بزرگ در مورد تولد کائنات، دمای پرتوهای پس زمینه کیهانی به آهستگی و با گسترش و بسط کائنات کاهش می یابد.

سباستین مولر از رصدخانه آنسالا در دانشگاه فناوری چالمر سوئد گفت: این پیش بینی چیزی است که ما در اندازه گیری های خود به آن رسیدیم. کائنات چند میلیاردسال پیش چند درجه گرم تر از اکنون بوده است دقیقا همانطور که نظریه انفجار بزرگ پیش بینی کرده بود.

بر اساس محاسبات صورت گرفته، دمای کائنات در چند میلیارد سال پیش 268 درجه سانتی گراد زیر صفر بوده است. اگر چه این میزان به نظر سرد می رسد اما از دمای کنون که منفی 270 درجه سانتی گراد یا فقط سه درجه بالای صفر مطلق است گرم تر بوده است.

یافته‌های علمی درباره مسائل روان‌شناختی مسافران سفر مجازی به مریخ در قالب پروژه مارس 500 بتدریج اعلام می‌شود. بعد از اتمام پروژه در سال گذشته که این خدمه در برابر دوربین‌های تلویزیونی و خبرنگاران با لبخند از سفینه مجازی‌شان بیرون آمدند، همه به موفقیت‌آمیز بودن این پروژه اشاره کردند و بررسی یافته‌های روان شناختی به فرصتی دیگر موکول شد.

ادامه مطلب...