نجوم وفضا

موفقیت دانشمندان روس در دستیابی به دریاچه «وستوک» در زیر لایه‌های عظیم یخ قطب جنوب، محققان امیدوارند بتوانند از این آزمایشگاه زمینی برای بررسی «اروپا» به عنوان قمر مرموز «مشتری» استفاده کنند.

«کوین هاند»، معاون تحقیقاتی اکتشافات منظومه شمسی در آزمایشگاه «پیشرانش جت» (JPL) معتقد است: وقتی صحبت از قمر یخی «مشتری» می‌شود، هیچ قیاسی در روی زمین بهتر از دریاچه «وستوک» وجود ندارد.

«اروپا» به عنوان بزرگترین قمر «مشتری»، دارای یک پوسته وسیع یخی است که در زیر آن یک اقیانوس بزرگ پنهان شده است که وضعیتی مشابه دریاچه «وستوک» در قطب جنوب دارد. در هر دو، نمونه آب در زیر پوششی از یخ قرار دارد که مانع از تابش نور خورشید می‌شود.

لایه‌های عظیم یخ بر روی دریاچه «وستوک» در قطب شمال بین 14 تا 34 میلیون سال قبل تشکیل شده‌اند و محققان روس پس از دو دهه حفاری، هفته گذشته موفق شدند به اعماق دریاچه نفوذ کنند. این کشف بزرگ می‌تواند به دانشمندان برای شناخت بهتر آنچه در زیر پوسته یخی «اروپا» روی می‌دهد، کمک کند.

دریاچه مدفون، اقیانوس پنهان

دریاچه «وستوک» در زیر لایه یخ به عمق 3.7 کیلومتر قرار دارد و قطر پوسته یخی «اروپا» نیز 15 کیلومتر است. نمونه‌های یخ روی اقیانوس قمر «مشتری» نشان می‌دهد که سولفور نقش مهمی در اکوسیستم آن دارد.

اگر محققان روس، موفق به کشف گونه‌های حیات در دریاچه «وستوک» شوند، می‌توان پیش بینی کرد که احتمال وجود چه نوع حیاتی در «اروپا» ممکن است. آب موجود در زیر پوسته یخی قمر «مشتری» دو تا سه برابر میزان آب روی زمین است و به نظر می‌رسد از زمان به وجود آمدن منظومه شمسی حالت مایع داشته است. وجود آب بر روی زمین نقش حیاتی در تکامل زندگی ایفا می‌کند و محققان امیدوارند آب در دیگر سیارات و قمرهای آنها همین نقش را داشته باشد.

«هاند» می‌افزاید: با توجه به تشابهات زیاد دریاچه «وستوک» و «اروپا»، این قمر یخی «مشتری» مکانی مناسب برای یافتن دومین منشأ حیات در منظومه شمسی خواهد بود. کشف اکوسیستم زنده در دریاچه «وستوک» راهنمای خوبی برای محققان برای یافتن محیط قابل سکونت در «اروپا» خواهد بود.